Đời sống của con người hiểu như thế nào

Con người sinh ra không chỉ để tồn tại mà để hiện thực hóa cuộc sống, nhưng điều đó phụ thuộc vào chính mỗi người. Chúng ta có thể hít thở, ăn uống, di chuyển, già đi và cuối cùng đi đến cái chết. Tuy nhiên, chỉ làm những điều này không có nghĩa là đang sống thực sự; đó chỉ là một quá trình chết dần từ khi sinh ra cho đến lúc qua đời. Đây là một cái chết chậm, kéo dài suốt bảy mươi năm.

Vì xung quanh chúng ta có hàng triệu người sống cuộc sống như vậy, ta dễ dàng bắt chước họ mà không nhận ra. Trẻ em học hỏi mọi thứ từ người lớn, và nếu những người lớn này đang sống một cách cạn cợt, thì trẻ em cũng sẽ sống như vậy.

Vậy, điều đầu tiên chúng ta cần làm là hiểu rõ ý nghĩa thực sự của "đời sống." Đời sống không chỉ đơn giản là già đi (growing old); đời sống phải là sự trưởng thành và phát triển bên trong (growing up), và đây là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau. Trở nên già đi là điều mà bất kỳ sinh vật nào cũng có thể làm, nhưng trưởng thành về tinh thần và tâm hồn là đặc quyền chỉ của con người. Thế nhưng, chỉ có một số ít người thực sự theo đuổi đặc quyền này.

Trưởng thành nghĩa là sống từng khoảnh khắc trong chiều sâu của cuộc sống, không phải đi dần đến cái chết, mà là thoát khỏi nó. Càng đi sâu vào đời sống, bạn sẽ càng nhận ra sự bất tử trong chính mình. Có một khoảnh khắc bạn sẽ nhận ra rằng cái chết chẳng là gì cả; nó chỉ như việc thay đổi quần áo, nhà cửa, hay hình dáng. Không có gì thực sự chết đi, và cũng không có gì có thể chết.

Sự chết chính là một ảo giác lớn nhất của con người.

Để hiểu thế nào là trưởng thành, hãy nhìn vào cây cối. Khi cây lớn lên, rễ của nó phải đâm sâu xuống lòng đất. Đó là sự cân bằng: cây càng cao thì rễ càng phải sâu. Rễ nhỏ không thể chịu đựng nổi sức nặng của một cây lớn. Tương tự, trưởng thành là quá trình phát triển sâu vào chính bản thân mình, vào chiều sâu của cuộc sống.

Theo tôi, nguyên tắc đầu tiên của đời sống là thiền định (meditation). Mọi thứ khác chỉ là thứ yếu. Tuổi thơ là thời gian đẹp nhất để bắt đầu thiền định, bởi khi còn trẻ, bạn chưa bị nặng nề bởi những giáo lý, tôn giáo, và những gánh nặng khác. Trẻ em vô nhiễm, trong sáng và ngây thơ (innocent). Tuy nhiên, không may thay, sự ngây thơ này lại thường bị nhầm lẫn với sự thiếu hiểu biết (ignorance).

Sự thiếu hiểu biết và sự ngây thơ có điểm tương đồng nhưng không phải là một. Thiếu hiểu biết là trạng thái không biết, còn ngây thơ là không biết nhưng không có nhu cầu phải biết. Sự ngây thơ tự nó tràn đầy ý nghĩa, không cần phải theo đuổi kiến thức để được trọn vẹn.

Một đứa trẻ không có tham vọng, không có ước mơ lớn lao. Nó sống trọn vẹn trong từng khoảnh khắc. Một con chim bay qua có thể khiến đứa trẻ không thể rời mắt, hay chỉ cần nhìn thấy một con bướm rực rỡ cũng đủ để nó vui sướng. Một cầu vồng trên bầu trời hay ánh trăng sáng sao có thể làm trẻ ngây ngất.

Sự ngây thơ không nhiễm bụi trần là trạng thái tinh khiết, giàu có và đầy đủ. Ngược lại, sự thiếu hiểu biết là nghèo nàn, thiếu thốn và luôn khao khát: muốn hiểu biết, muốn được tôn trọng, muốn quyền lực, muốn giàu sang. Thiếu hiểu biết theo đuổi những ham muốn và khát vọng, trong khi sự ngây thơ sống trong trạng thái tự do khỏi mọi khát khao.

Bước đầu tiên trong nghệ thuật sống là nhận ra ranh giới giữa thiếu hiểu biết và sự ngây thơ. Sự ngây thơ cần được giữ gìn và bảo vệ, bởi đó là kho báu của một đứa trẻ mà các nhà hiền triết cả đời tìm kiếm.

Theo Sadhguru