Nghệ thuật Sinh Tử

 Tất cả chúng ta đều biết rằng chết là một điều chắc chắn. Chỉ có điều, không ai biết chắc chắn khi nào mình sẽ chết!. Nghệ thuật Sinh Tử đúng là một đề tài quan trọng trong Phật giáo. Nó giúp chúng ta nhận thức được sự vô thường của cuộc đời, sự vô ngã của chúng sinh , sự vô lý của tham lam, sân hận, si mê. Nghệ thuật Sinh Tử cũng là một phương pháp tu tập để chúng ta có thể đối diện với cái chết một cách an lạc, không sợ hãi hay lo lắng. Bằng cách thực hành Nghệ thuật Sinh Tử, chúng ta có thể biến cái chết thành một cơ hội để đạt được giải thoát khỏi luân hồi.

Đức Pháp Vương Gyalwang Drukpa là một vị cao tăng nổi tiếng trong Phật giáo Tây Tạng. Ngài đã viết nhiều sách về Nghệ thuật Sinh Tử, trong đó có cuốn “Bardo - Bí mật Nghệ thuật Sinh tử”. Cuốn sách này dựa trên kinh điển “Bardo Thödol” hay còn gọi là “Kinh Dẫn Đường Cho Người Chết”. Cuốn sách này giải thích rõ ràng về các giai đoạn của Bardo, hay các trạng thái trung gian giữa sinh và tử. Cuốn sách này cũng chỉ dẫn cho chúng ta cách thực hành trong các giai đoạn của Bardo, để có thể nhận ra tâm nguyên của chúng ta.

Nghệ thuật Sinh Tử không chỉ là một lý thuyết khô khan, mà là một kỹ năng sống thiết thực. Nó giúp chúng ta sống tốt hơn, yêu thương hơn và chết thanh thản hơn. Nếu chúng ta có thể áp dụng Nghệ thuật Sinh Tử vào cuộc sống hàng ngày, chúng ta sẽ có được niềm vui và hạnh phúc không bị ảnh hưởng bởi những biến động ngoại cảnh. Chúng ta sẽ trở thành những người tu tập hiện đại, biết cân bằng giữa tâm linh và vật chất, giữa cá nhân và tập thể.

Cuộc sống luôn có muôn vàn hình thức và sự biến hóa bất tận của sự sống, cái chết và các trạng thái trung gian. Thông điệp của cuốn sách này muốn chuyển tải đến cho chúng ta chính là sự Giác Ngộ. Nếu chúng ta chuyên cần luyện tâp và hiểu biết chính xác về sự giác ngộ, chúng ta sẽ thấy rằng không có sự khác biệt giữa những giai đoạn của cuộc sống và những tiến trình đằng sau cuộc sống. Tất cả chỉ là hiện hữu trong tâm trí chúng ta.

Những bậc giác ngộ không còng vướng mắc vào Bardo. Đối với các Ngài, sinh và tử, sống và chết là như nhau không khác, tất cả hợp nhất trong dòng chảy liên tục miên viễn, một sự tiếp nối không gián đoạn của Tâm Giác ngộ, của Đại Thủ Ấn mà các Ngài đã thành tựu. Sự liên tục không gián đoạn này đang diễn ra trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, chúng ta luôn luôn trải nghiệm nhưng lại không có ý thức hay hiểu biết chính xác về nó, chúng ta không đủ trí tuệ để có thể nhận thức được điều này.

Với nhiều người, chết là phạm trù kiêng kỵ. Chỉ dự cảm về cái chết thôi đã mang lại rất nhiều lo lắng, bế tắc, nên họ không muốn nghĩ đến điều này. Nhưng đối với những đệ tử Phật giáo, thái độ né tránh như thế lại là một sai lầm rất lớn bởi điều này sẽ khiến chúng ta mất đi cơ hội tiến bộ tâm linh để tận hưởng cuộc sống theo nghĩa đích thực và trải nghiệm cái chết như phút giây của vinh quang và thành tựu tối thượng.
 
Thực tế là cái chết đã rình rập ngay từ khi chúng ta sinh ra và không có cách nào thoát khỏi nó. Hãy suy ngẫm về vô thường, điều gì diễn ra khi ngày mai đã là ngày cuối cùng của cuộc đời? Ngày mai là một phạm trù tương đối, nhưng về tuyệt đối đây là mốc biên giới ảo hiện mà không ai trong chúng ta có thể biết trước. Khi chỉ còn chút thời gian ngắn ngủi để sống, liệu chúng ta có đủ tự tin và phương tiện thiện xảo để đối diện với Tử thần? nó luôn đeo bám theo chúng ta từ khi chúng ta mới chào đời.. Khi cuộc sống chỉ còn rất mong manh, chúng ta có đủ can đảm và khôn ngoan để nhìn thẳng vào mắt Tử thần không? Chúng ta có thể chỉ còn vài chục năm, vài năm hay thậm chí ít hơn nữa để tìm ra ý nghĩa thật sự của cuộc sống. Ngày mai hay kiếp sau, chúng ta không biết điều gì sẽ xảy ra. Nhưng có bao nhiêu người đã suy ngẫm về những điều này?.Mỗi chúng ta có thể còn vài chục năm hay vài năm hoặc có thể ngắn hơn nữa rất nhiều để tìm hiểu, chiêm nghiệm về ý nghĩa đích thực của  cuộc sống. Ngày mai hay đời sau, chúng ta không thể biết điều gì sẽ đến trước. Nhưng thử hỏi đã có mấy ai thực sự chiêm nghiệm về những điều này?

Trước vấn đề của sự sống và cái chết, trách nhiệm của chúng ta là phải chuẩn bị kỹ càng bởi cũng như chỉ mặt trời mới có thể ban ánh nắng, không ai có thể sống hoặc chết thay chúng ta được! Nghệ thuật sinh tử là một phương cách hoàn hảo để chúng ta chứng ngộ sự thật rằng vạn pháp duy tâm tạo, để nhận ra mỗi giây phút của đời sống đều là cơ hội trải nghiệm giải thoát giác ngộ, để nỗ lực chuyển hóa tham sân si thành trí tuệ, tình yêu thương và lòng bi mẫn vì sự an lạc của chúng ta!

Thiên Lan sưu tầm