Tu theo hạnh đầu đà là gì

Hiện nay tại Việt Nam đã rầm rộ loan tin về sư Thích Minh Tuệ. Vị sư này đã đang đi tu theo hạnh đầu đà. Vậy chúng ta cùng tìm hiểu xem hạnh đầu đà là phép tu gì?. Ở bài viết này tôi chỉ muốn chia sẻ một chút hiểu biết của mình về giáo lý đạo Phật mà không có ý kiến gì về sư Minh Tuệ. 

Đầu-đà là phiên âm từ chữ Pāḷi là Dhutaṅga, nghĩa là một phương pháp tu tập nghiêm khắc. Vimuttimagga – Giải Thoát Đạo nói về Dhutaṅga như sau: là đường lối tu tập nghiêm khắc, cốt để giữ giới cho thật thanh tịnh, đồng thời có nhiều triển vọng để đắc được Định khi ngồi thiền, và nhờ đó mà phát triển được Trí tuệ, soi sáng các bước đi theo con đường giải thoát.

Theo trong kinh sách có ghi rỏ rằng Có tất cả là 13 hạnh Đầu-đà và mỗi hạnh với hiệu năng đối trị những phiền não khác nhau. 13 hạnh Đầu đà được giải thích rõ trong Visuddhimagga – Thanh Tịnh Đạo là:

1-Hạnh phấn tảo y: Sử dụng y phục làm từ vải vụn, không phải từ những chất liệu -mới mẻ hay đắt tiền. Hạnh này giúp người tu buông bỏ sự kiêu hãnh về ngoại hình và tập trung vào nội tâm.

2-Hạnh ba y: Chỉ sở hữu ba y, không có thêm y phục nào khác. Hạnh này giúp giảm -bớt lòng tham ái và sự phụ thuộc vào vật chất.

3-Hạnh khất thực: Đi khất thực để nuôi sống bản thân, không dựa vào sự cung cấp riêng từ một người nào. Điều này rèn luyện sự khiêm nhường và tinh thần từ bỏ của cải vật chất.

4-Hạnh khất thực từng nhà: Đi xin ăn từ nhà này sang nhà khác, không ở lại lâu ở một nơi. Điều này giúp tâm hồn không bị gắn bó với một nơi chốn hay con người nào cụ thể.

5-Hạnh nhất tọa thực: Chỉ ăn một lần trong ngày, không ăn thêm bữa nào khác. Hạnh này giúp kiểm soát và giảm bớt sự tham ăn, nâng cao tinh thần khổ hạnh.

6-Hạnh ăn bằng bình bát: Chỉ dùng một bát để ăn, không sử dụng nhiều vật dụng. Điều này tượng trưng cho sự giản dị và không lệ thuộc vào những tiện nghi không cần thiết.

7-Hạnh không để dành đồ ăn (không nhận đồ ăn sau khi đã ăn xong): Không giữ lại thức ăn cho lần ăn sau, sống trong sự thanh tịnh và từ bỏ. Điều này rèn luyện tính kỷ luật và sự không chấp giữ.

8-Hạnh ở rừng: Sống trong rừng, xa lánh thế gian để tập trung vào việc tu tập. Hạnh này giúp giải phóng tâm trí khỏi những phiền não của cuộc sống đô thị.-

9-Hạnh ở gốc cây: Chỉ ở dưới gốc cây, không xây dựng nhà cửa. Điều này giúp giảm thiểu sự sở hữu và sống gần gũi với thiên nhiên.

10-Hạnh ở giữa trời: Sống ở nơi không có mái che, để rèn luyện sự kiên nhẫn và khả năng chịu đựng. Hạnh này giúp tăng cường tinh thần chịu khổ và từ bỏ tiện nghi.

11-Hạnh ở nghĩa địa: Ở tại các nghĩa địa để thiền định và nhận thức về sự vô thường của cuộc sống. Điều này giúp người tu thấy rõ bản chất của sinh tử và sự vô thường của cuộc sống 

12- Hạnh không chỗ nhất định điều này giúp hành giả bớt định kiến

13. Hạnh ngồi ngũ không nằm ngủ để tránh sự lười biếng không chuyên tâm thiền định

Với 13 giới hạnh nêu trên thì hạnh đầu đà là một trong những phương pháp tu khổ hạnh trong Phật giáo, nhằm mục đích tôi luyện thân tâm, trừ bỏ phiền não trần cấu, hướng đến giác ngộ. Vào thời Đức Phật đã co nhiều vị Tăng Ni tu theo 13 pháp hạnh đầu đà và đạt được quả vị giác ngộ. Nổi tiếng nhất là Tôn giả Ma-ha-ca-diếp, được phong là “Đệ nhất đầu đà” trong giáo đoàn Phật giáo.

Sau thời Đức Phật: Hạnh đầu đà được truyền thừa và phát triển trong các hệ phái Phật giáo khác nhau và cũng có một chút thay đổi nhưng vẫn tuân thủ giới luật nghiêm ngặt khi các cư sĩ tại gia hay xuất gia muốn tu hạnh đầu đà.

Tất cả những giới luật trên chỉ là muốn giúp hành giả rèn luyện ý chí, kiềm chế bản thân, sống thanh bần, xa lánh dục vọng, hướng đến giải thoát. Khi hành giả tu hạnh đầu đà cũng đi đến một hướng đó là  thanh tịnh thân tâm, giúp hành giả phát triển lòng từ bi, hỷ xả.

Trên thực tế một người tu sĩ muốn đi theo con đường tu tập này phải có một sức khỏe thật tốt và khả năng mạnh mẽ của bản thân khi tự mình buông bỏ hết mọi vướng mắc trên cuộc đời. Khi tu hạnh đầu đà không nên quá vào hình thức tu tập mà quên mất mục đích chính là rèn luyện tâm và mục đích cuối cùng cũng là giác ngộ và đoạn diệt sinh tử.

Hạnh đầu đà, trong bối cảnh của Phật pháp, là một hình thức tu tập khổ hạnh, nhằm mục đích tôi luyện thân tâm và trừ bỏ phiền não. Đây là một phương pháp tu tập đòi hỏi sự kiên nhẫn và quyết tâm cao độ, nhưng cũng chính là con đường dẫn đến sự giác ngộ và giải thoát. Hạnh đầu đà là một phép tu khổ hạnh nên ngày nay có rất nhiều tu sĩ, tăng ni đã không chọn cách tu này. Trong lịch sử, Đức Phật đã từng thực hành các pháp tu khổ hạnh này trước khi đạt được sự giác ngộ, và sau đó đã hướng dẫn các đệ tử của mình theo đuổi con đường trung đạo, không quá khắc khổ nhưng cũng không quá xa hoa. Các hạnh đầu đà bao gồm việc sử dụng y phục giản dị, đi khất thực, và sống trong điều kiện mộc mạc, gần gũi với thiên nhiên. 

Nếu những người cư sĩ như chúng ta chuyên tâm tu hành theo phương pháp "trung đạo " như Đức Phật đã hướng dẫn thì mọi người đều có thể tu tập được. Tôi thiết nghĩ đây không chỉ là một phương pháp tu tập, mà còn là một lối sống, một cách tiếp cận cuộc sống hàng ngày với tâm thức thanh cao và tự do.  Hạnh đầu đà là một phương pháp tu hành rất cao và đòi hỏi sự kiên trì của người tu sĩ. Chỉ có thời gian mới có thể trả lời đựơc "hiện tượng" của sư Minh Tuệ. Cũng mong sư Minh Tuệ vững tin vào con đường tu tập mà sư đang thực hành cho dù có đang "bị" giới truyền thông và các phật tử ngưỡng mộ sư "làm phiền".

Thiên Lan