Giác ngộ là trạng thái tỉnh lặng mà ai cũng đạt được

 Giác ngộ trong đạo Phật thường cho ta ý tưởng về một thành tựu tâm linh nào đó rất siêu phàm. Thật ra giác ngộ chỉ là sự tỉnh lặng trống không trong lòng và nhất là trong tâm bạn cảm nhận sự đồng nhất của mình với sự an nhiên tự tại. Ở trạng thái này cái bản ngã của ta biến mất gọi là "vô ngã". Không còn gì là tồn tại và lớn lao hơn chính bạn. Đó là khi bạn tìm ra bản chất chân thưc nhất của ban, không có tên gọi. Cảm nhận này cũng sẽ xảy ra khi ta luyện tập thiền định một thời gian, bạn sẽ đánh mất khả năng trực nhận sự liên hệ mật thiết này ở trong ta, thì ta dễ phát sinh ra một ảo tưởng rằng mình đã bị tách rời ra khỏi dại thể. Từ đó ta cảm thấy một cách có ý thức hay không có ý thức, rằng mình chỉ là một mảnh vụn của đời sống, cách biệt hoàn toàn với thế giới chung quanh. Có thể chúng ta sẽ thích sống một mình. Điều này đôi khi rất khó chấp nhận đối với nhiều người 

Một cách định nghĩa đơn giản của Đức Phật về trạng thái Giác Ngộ. Đó là trạng thái đã “chấm dứt tất cả mọi mê muội” trong ta. Đó là chúng ta chấm Dứt Khổ Đau. Nhưng cái gì sẽ còn lại ở trong ta, khi ta đã dứt hết khổ đau? Đức Phật không nói.

Vậy giác ngộ trong đạo Phật không phải là một trạng thái siêu phàm, khó đạt tới như nhiều người lầm tưởng. Thực chất, giác ngộ là sự tĩnh lặng trong tâm trí, là sự hòa nhập với bản chất thật của mình – một trạng thái "vô ngã" khi bản ngã tan biến, không còn phân biệt giữa "ta" và thế giới xung quanh. Đức Phật tiếp cận giác ngộ bằng sự phủ định, không đưa ra định nghĩa cụ thể về điều gì còn lại sau khi chấm dứt khổ đau. Điều này nhằm tránh cho người ta không bám víu vào một hình dung cụ thể nào về giác ngộ. Đạo Phật khuyến khích mỗi người tự khám phá, trải nghiệm và tìm ra câu trả lời về giác ngộ cho chính mình, thay vì coi nó là một thành tựu của các bậc thánh hiền, mà người bình thường không thể đạt được.

Điểm quan trọng khác là sự hiểu lầm phổ biến rằng giác ngộ chỉ dành riêng cho Đức Phật và một số ít người đặc biệt. Thật ra, theo giáo lý của Đức Phật, giác ngộ không phải là một mục tiêu cao siêu mà bất kỳ ai cũng có thể đạt được nếu rèn luyện đúng đắn, tự tại và vượt qua mê lầm của bản ngã. Giác ngộ không phải là điểm đến cuối cùng hay một thành tích đạt được, mà là một hành trình liên tục của sự tỉnh thức và buông bỏ bản ngã để hòa nhập vào sự an nhiên của hiện tại.