Nhẫn Nhục Ba La Mật (Kshantiparamita)

 

“Nhẫn nhục là một đức hạnh,” như tục ngữ đã nói. Nhưng nhẫn nhục trong đạo Phật không chỉ đơn thuần là chịu đựng một cách thụ động. Đây là một pháp tu tích cực, giúp chúng ta chế ngự tâm sân hận và giữ tâm trí sáng suốt, không để phiền não làm chủ. Nhẫn nhục không chỉ mang lại lợi ích cho bản thân mà còn giúp ích cho người khác, góp phần dẫn dắt chúng ta đến giải thoát và giác ngộ.

Nhẫn nhục là ba la mật thứ ba trong lục độ (sáu hạnh hoàn hảo). Đó là tâm thái không sân hận, có khả năng chịu đựng mọi khó khăn và đau khổ, nhưng không có nghĩa là chúng ta không gặp những người làm hại mình hay không phải đối mặt với nghịch cảnh. Điểm cốt yếu nằm ở chỗ không để những cảm xúc tiêu cực như giận dữ, thất vọng chi phối. Nhẫn nhục bao gồm ba khía cạnh chính sau:

1. Không Bực Bội Với Những Người Làm Hại

Loại nhẫn nhục đầu tiên là giữ tâm không bực bội hay sân hận trước hành động làm hại của người khác. Điều này áp dụng không chỉ với những người cư xử tiêu cực mà còn với cả những người đối xử tệ bạc hoặc không cảm kích khi được giúp đỡ.

Ví dụ, khi giúp ai đó, nếu họ không nghe lời khuyên hoặc không biết ơn, chúng ta vẫn cần kiên nhẫn. Sự thiếu kiên nhẫn sẽ cản trở việc giúp đỡ và làm tổn hại mối quan hệ.

Một người thầy, khi dạy đệ tử, cần giữ tâm bình tĩnh, bất kể học trò chậm hiểu hay kém thông minh đến đâu. Cũng như dạy trẻ em, người thầy cần dùng sự thiện xảo, không thể mong đợi chúng học nhanh như người lớn.

2. Chịu Đựng Khổ Đau

Loại nhẫn nhục thứ hai là học cách chấp nhận và chịu đựng nỗi khổ của bản thân. Như ngài Tịch Thiên (Shantideva) đã dạy:

-Nếu có thể giải quyết vấn đề, thì không cần phải giận dữ hay lo âu.

-Nếu không có cách giải quyết, thì giận dữ cũng vô ích.

Ví dụ, khi trời lạnh, nếu có áo ấm, chúng ta chỉ cần mặc thêm để giữ ấm, thay vì phàn nàn về thời tiết. Nếu không có áo ấm, giận dữ cũng không làm cơ thể ấm lên.

Khổ đau cũng có thể được nhìn nhận như một cách tiêu trừ nghiệp xấu. Thay vì để nghiệp ác trổ quả xấu lớn trong tương lai, ta có thể hoan hỷ vì hiện tại chỉ chịu những đau khổ nhỏ. Ví dụ, nếu va chân vào bàn, thay vì giận dữ, hãy nghĩ rằng ít nhất mình chưa bị gãy chân.

Hơn nữa, khó khăn còn giúp ta giảm bớt tâm kiêu mạn và tăng lên sự khiêm tốn. tốn. Trong khi gặp khó khăn chúng ta có thể sẽ Phát triển lòng bi mẫn với những người có nỗi khổ tương tự.nmNhờ hiểu về nhân quả, mỗi khi gặp khó khăn, ta sẽ nhắc nhở bản thân tránh hành động tiêu cực và cố gắng tích cực hơn, vì hành vi tích cực là hạt nhân tạo hạnh phúc.

3. Chịu Đựng Khó Khăn Vì Giáo Pháp

Loại nhẫn nhục thứ ba là kiên nhẫn vượt qua khó khăn trong việc tu học và thực hành Giáo Pháp. Đạt được giác ngộ đòi hỏi rất nhiều công sức và nỗ lực. Vì vậy, cần thực tế và không nản lòng khi gặp trở ngại.

Chúng ta cũng cần hiểu rằng luân hồi là một vòng xoay của thăng trầm. Sẽ có những lúc tu tập suôn sẻ, nhưng cũng có lúc khó khăn. Nếu mất bình tĩnh hay bỏ cuộc chỉ vì một ngày không như ý, chúng ta sẽ không tiến xa trên con đường tu hành. Nhẫn nhục là chìa khóa để đối mặt với những thách thức này. Nó giúp chúng ta chấp nhận rằng mọi khó khăn đều là một phần của hành trình giác ngộ, không phải là điều để chùn bước.

Nói tóm lại nhẫn nhục Ba La Mật không phải là sự cam chịu một cách tiêu cực mà là sức mạnh nội tâm để đối mặt với nghịch cảnh. Nó giúp chúng ta giữ được sự bình an trong tâm, đồng thời mang lại lợi ích cho người khác. Đây là một pháp tu quan trọng để tiến gần hơn đến mục tiêu giải thoát và giác ngộ.

Bài viết được chỉnh sửa theo sự hiểu biết riêng của tôi. Các bạn có thể vào trang web Study Buddhism để tham khảo thêm.