Hạnh Phúc Thật Sự Là Gì?

Hạnh phúc là mẫu số chung và là lý do thực sự khiến con người, gia đình, và xã hội mơ ước. Tuy nhiên, bên cạnh hạnh phúc, con người còn muốn điều gì khác nữa?

Diện mạo của hạnh phúc là gì? Đây là một thuật ngữ triết học dùng để chỉ biểu hiện bên ngoài hoặc sự thể hiện niềm vui, 'khuôn mặt' mà hạnh phúc thể hiện ra thế giới. Đó là 'diện mạo' của hạnh phúc, điều mà tất cả chúng ta đều khao khát tìm kiếm.

Quan điểm về hạnh phúc rất khác nhau tùy thuộc vào con người, gia đình, thế hệ, thế kỷ và xã hội. Ví dụ, một số người cho rằng hạnh phúc là hài lòng với những gì mình có và sống theo nguyên tắc "đủ". Những người khác nghĩ rằng hạnh phúc là có sự chăm sóc chu đáo, một cơ thể khỏe mạnh, một gia đình ấm áp và những người bạn chân thành. Đôi khi hạnh phúc chỉ đơn giản là một công việc yêu thích, một người để yêu thương, và một nơi an toàn để gọi là nhà. Một số người khác đo lường hạnh phúc qua việc dậy sớm mỗi sáng, đi làm và trở về nhà.

Một số thiên tài lại có cách định nghĩa hạnh phúc riêng. Chẳng hạn, triết gia Mahatma Gandhi từng nói: “Hạnh phúc là khi những gì bạn nghĩ, nói và làm hòa quyện với nhau.” Câu nói này nhấn mạnh tầm quan trọng của sự hòa hợp giữa suy nghĩ, lời nói và hành động trong việc đạt được hạnh phúc. Đây cũng giống như lời dạy của Thiên Chúa giáo: “Bình an dưới thế cho những tâm hồn lành.” Hạnh phúc bắt đầu từ sự bình an trong tâm hồn, sự tĩnh lặng trong tim... Nhưng liệu có hạnh phúc không nếu suy nghĩ và hành động không đồng nhất? Có hạnh phúc không nếu chúng ta sống như những diễn viên luôn diễn trên sân khấu, ngay cả trong cuộc sống thật?

Anh hùng Che Guevara từng định nghĩa: “Hạnh phúc không phải là cảm giác đạt được mục tiêu, mà là từng khoảnh khắc trên hành trình đạt được nó.” Dù hành trình ngắn hay dài, nếu chúng ta cảm thấy mình đang tiến lên và đạt được những gì đã lên kế hoạch, thì lý tưởng trong cuộc sống chính là hạnh phúc. Triết lý Phật giáo cũng đề cập đến hạnh phúc: sự tĩnh lặng trong từng bước chân.

Làm sao để chạm tới hạnh phúc?

Nếu hạnh phúc không phải là "biết đủ," không phải là "thỏa mãn," mà là luôn vượt qua thử thách, chinh phục ước mơ hoặc đạt được mọi điều chúng ta mong muốn, thì câu hỏi vẫn là: Con người thực sự muốn gì?

Có lẽ con người có thể đặt chân lên sao Hỏa hoặc sở hữu mặt trăng, nhưng bên trong mỗi cá nhân vẫn tồn tại những mong muốn rất "nhân văn". Theo mô hình của triết gia và nhà tâm lý học Abraham Maslow, nhu cầu cơ bản nhất của con người là những thứ gần gũi như thức ăn, quần áo, nhà ở và giáo dục. Bên cạnh đó là các nhu cầu cao hơn như tinh thần, sự an toàn và kết nối xã hội… Và cuối cùng là nhu cầu tự định nghĩa bản thân. Hơn nữa, điều không thể thiếu là "sự tôn trọng" và "tầm quan trọng."

Liệu tiền bạc có mang lại sự tôn trọng?

Không hẳn. Chúng ta đều biết về Steve Jobs, người sở hữu khối tài sản khổng lồ nhưng được cả thế giới kính trọng. Trong khi đó, nhiều tỷ phú khác dù giàu có hơn lại không nhận được sự tôn trọng mà thay vào đó là sự đố kỵ và ghét bỏ.

Quyền lực có đi kèm với sự tôn trọng?

Lịch sử đã chứng minh rằng nhiều người quyền lực đã thực hiện những hành động xấu xa, dẫn đến tiếng xấu và sự phán xét nghiêm khắc từ thế hệ sau.

Tài năng liệu có đồng nghĩa với sự tôn trọng?

Tài năng là yếu tố quan trọng để tạo ra sự thay đổi, nhưng nếu tài năng không mang lại giá trị hữu ích, thì cũng không tạo ra sự tôn trọng.

Tâm hồn trong sáng có đủ không?

Nhiều người có tâm hồn trong sáng, không làm hại ai và yêu thương mọi người, nhưng nếu họ không hành động thêm, thì cũng khó nhận được sự tôn trọng.

Danh tiếng liệu có đảm bảo hạnh phúc và sự tôn trọng?

Danh tiếng đi kèm nhiều trở ngại và không đảm bảo hạnh phúc. Trở nên nổi tiếng theo cách tốt đẹp khác hẳn với việc được biết đến vì tiếng xấu.

Vì vậy, tiền bạc, quyền lực, danh tiếng, tài năng hay tâm hồn đều không phải con đường đúng đắn để đạt được hạnh phúc và sự tôn trọng cao nhất mà chúng ta khao khát.

Hãy nhìn vào Mẹ Teresa, người phụ nữ nghèo ở Ấn Độ. Dù không sở hữu tài sản lớn hay tài năng đặc biệt, bà đã được cả thế giới kính trọng vì những đóng góp của mình. Khi bà qua đời, không chỉ Ấn Độ mà nhiều quốc gia trên thế giới đã để tang.

Kết luận:

Những đóng góp và giá trị chúng ta để lại mới là con đường duy nhất dẫn đến hạnh phúc cao nhất. Mỗi người đều có tiềm năng trở thành một "tế bào hạnh phúc," góp phần vào lợi ích chung và tìm thấy sự thỏa mãn trong hành động của mình. Đây không chỉ là một khái niệm triết học mà còn là một lời kêu gọi hành động, khuyến khích chúng ta tạo ra những ảnh hưởng tích cực cho thế giới xung quanh.

Hãy để mỗi người trở thành một "tế bào hạnh phúc," đóng góp cho lợi ích chung và tìm thấy niềm vui trong chính những gì mình làm.

Tác giả: Giản Tư Trung