Thế giới qua cái nhìn của đạo Phật

Sẽ không có ngày tận thế nếu chúng ta sống trong một thế giới mà chúng ta không sinh ra, không già hay chết đi. Chúng ta cũng sẽ không chuyển từ trạng thái này sang trạng thái khác, hay tái sinh. Vì thế một thế giới không có sinh, lão, bệnh, tử là một thế giới không có ngày tận thế. Chúng ta không phải đối mặt với sự biến đổi hay tái sinh trong cuộc sống này. Nhưng thế giới như thế có thực sự tồn tại? Đức Phật dạy rằng thế giới không phải là một thực tại khách quan mà là một sản phẩm của cách chúng ta nhìn nhận và lý giải nó. Thế giới chỉ là một khái niệm trong tâm trí chúng ta, và chính tâm trí chúng ta là nơi chúng ta có thể giải thoát khỏi khổ đau.

Cũng như khi chúng ta sống thì cũng cần có tiền bạc. Tuy nhiên tiền bạc qua cái nhìn của đạo Phật chỉ là một phương tiện để đạt được những mục tiêu trong cuộc sống, nhưng nó không phải là mục tiêu cuối cùng. Các thứ khác như quyền lực, danh vọng, sắc đẹp hay tài năng cũng có thể mang lại niềm vui và hài lòng cho con người, nhưng chúng cũng chỉ tạm thời và có giới hạn. Theo Phật Giáo, chỉ có sự tu tập tâm linh mới có thể giúp chúng ta đạt được hạnh phúc vĩnh cửu và vượt qua luân hồi. Bởi vì tâm linh là bản chất của con người, nó không bị ảnh hưởng bởi thời gian hay hoàn cảnh. Nếu chúng ta biết rèn luyện và phát triển tâm linh, chúng ta sẽ có được trí tuệ, đạo đức và khả năng vượt trội hơn bất kỳ thứ gì khác trong thế gian. Tâm linh là nguồn sức mạnh bất diệt, nó sẽ theo chúng ta từ kiếp này sang kiếp khác và giúp chúng ta tiến tới giải thoát.

Để làm được điều này, chúng ta cần phải rèn luyện tinh thần hay thiền định để nhận ra sự thật về ‘thế giới’. Thiền định giúp chúng ta thanh lọc tâm trí, loại bỏ những ý nghĩ sai lầm và gắn bó với những hiện tượng vô thường. Thiền định cũng giúp chúng ta phát triển sự từ bi và trí tuệ để hiểu được nguyên nhân và kết quả của mọi sự vật.

Do đó, trong khi hầu hết mọi người hiểu thế giới như một thực tại bên ngoài, Đức Phật hiểu nó thông qua cách chúng ta nhận thức và giải thích nó. Đây thực sự là cách duy nhất để chúng ta có thể thực sự hiểu được thực tại, vốn thực ra chỉ là nhận thức và diễn giải trong tâm trí của chúng ta. Và quan trọng nhất, chính trong tâm trí của chúng ta mà chúng ta có thể chấm dứt khổ đau.

Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển tinh thần hay thiền định như là phương tiện để nhận ra sự thật về ‘thế giới’.

Trích bài pháp thoại của thiền sư Ajahn Thiradhammo