Bủn Xỉn và Tật Đố

Có người hỏi Đức Phật: "Vì sao thế giới này luôn có chiến tranh? Vì sao chúng sanh cứ mãi tranh giành, đấu đá lẫn nhau?"

Thay vì giải thích bằng những khái niệm cao siêu như Vô minh, Tham ái, Tà kiến hay Chấp thủ, Đức Phật đã trả lời rất đơn giản: "Chỉ vì hai nguyên nhân—Bủn xỉn và Tật đố."

Bủn xỉn là sự keo kiệt, không muốn chia sẻ bất cứ điều gì với người khác. Nhưng không chỉ dừng lại ở đó, còn có Tật đố, tức là sự ganh tỵ, không muốn ai nhận được điều tốt đẹp nào. Người bủn xỉn thì không muốn cho ai bất cứ thứ gì, nhưng người có thêm tật đố thì ngay cả khi thấy người khác nhận được điều gì từ người khác, họ cũng không vui.

Hai điều này chỉ tồn tại ở những ai còn Thân kiến—tức là chấp vào cái tôi, cái của tôi. Chúng là đặc trưng của phàm phu, hoàn toàn không còn tồn tại khi một người chứng đắc Tu-đà-hoàn.

Tôi có thể đoan chắc rằng, bất cứ khi nào hai điều này biến mất hoàn toàn trong một cá nhân, thì người đó sẽ sống trong hòa bình và an lạc. Nếu tất cả chúng sanh cùng buông bỏ Bủn xỉn và Tật đố, thì toàn bộ thế giới sẽ trở nên hòa bình, thậm chí cả vũ trụ cũng ngập tràn an lạc. Và nếu tình trạng ấy kéo dài, tất cả chúng sanh sẽ đạt A-la-hán, chứng ngộ Niết-bàn.

Nghe thì đơn giản, nhưng liệu điều đó có thể xảy ra không? Dĩ nhiên là không! Nhưng chính vì vậy mà chúng ta vẫn còn ở trong vòng luân hồi, mãi tranh giành hơn thua, và thế giới này vẫn tiếp tục chịu cảnh xung đột triền miên.

Bài giảng này của sư Toại Khanh. Các bạn hảy vào xem nguyên bản của bài này trong trang web của sư. Tôi chỉ viết lại theo cảm tính của mình nhưng vẫn giữ nguyên tinh thần của bài giảng