Bài viết này được viết lại theo lời bụt dạy trong kinh diệt trừ phiền giận có đăng trên trang web của Làng Mai. Kinh này được dịch từ kinh Thủy Dụ, kinh thứ 25 của bộ Trung A Hàm (26, tạng kinh Ðại Chính). Kinh tương đương trong tạng Pali là kinh Aghatavinaya của Tăng Chi Bộ (Anguttara Nikàya III.186). Tuệ giác và hạnh nguyện của thầy Xá Lợi Phất trong kinh này chứng tỏ thầy xứng đáng là bậc cao đệ của Bụt. Sống trong chúng xuất gia, nếu thực tập được theo những giáo huấn của kinh này ta sẽ có nhiều an lạc và sẽ tạo được an lạc cho cả tăng thân ta.
Tôn giả Xá Lợi Phất — một trong những vị đệ tử lớn của Đức Phật — đã dạy năm phương pháp giúp diệt trừ phiền giận như sau:
1. Khi người đó hành động xấu nhưng lời nói dễ thương
Hãy nhìn vào những lời nói tích cực, tử tế của họ thay vì chăm chăm vào hành động chưa tốt.
Quán chiếu: giống như nhặt một miếng vải sạch giữa đống rác — ta nên trân quý điều tốt đẹp dù nhỏ nhoi.
2. Khi người đó nói năng khó nghe nhưng hành động lại tốt
Đừng để những lời nói gai góc làm tổn thương mình. Hãy tập trung vào việc làm thiện lành của họ.
Quán chiếu: như người đang khát tìm được nước sạch dưới lớp rêu — chỉ cần gạt bỏ lớp ngoài, sẽ thấy mát lành bên trong.
3. Khi cả hành động lẫn lời nói đều xấu, nhưng trong tâm vẫn còn chút thiện lành
Nếu ta đủ sâu sắc, sẽ thấy trong tâm họ vẫn còn mầm thiện nhỏ bé.
Quán chiếu: như người khát nước uống từ vũng nước nhỏ trong dấu chân trâu — không vì ít mà bỏ, vẫn có thể giải khát.
4. Khi người ấy không có gì dễ thương từ hành động, lời nói đến tâm ý
Đây là người rất đau khổ. Thay vì giận, hãy khởi tâm thương xót.
Quán chiếu: như thấy người bệnh giữa đường xa không ai giúp — ta phải là người đưa tay ra, vì họ thật sự đang đi vào con đường khổ đau.
5. Khi người ấy có đủ hành động, lời nói và tâm ý dễ thương
Đừng để tâm ganh ghét hay so sánh khiến mình phiền não. Hãy biết vui cùng niềm vui của họ.
Quán chiếu: như hồ nước trong mát giữa rừng — ai đến cũng được hưởng sự thanh lương.
Khi sống chung hay tiếp xúc với người khác, không ai tránh khỏi lúc cảm thấy bực bội, khó chịu. Nhưng người học đạo cần biết quán chiếu để hóa giải những cảm xúc tiêu cực này Tôn giả Xá Lợi Phất kết luận:
.“Nếu thực hành được năm phương pháp này, chúng ta sẽ bớt đi phiền giận, giữ được an lạc trong tâm và góp phần nuôi dưỡng hòa hợp trong cộng đồng.”
Đây là một bài học sống động và thực tiễn. Nếu thực hành thường xuyên, ta sẽ biết cách hóa giải giận dữ, nuôi dưỡng lòng từ và sống an lành hơn giữa cuộc đời nhiều va chạm này. Chúng ta luôn phải là người quán chiếu mọi sự vật sự việc sảy ra mới là người có trí để có thể loại bỏ tất cả những phiền giận của thế gian.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét