Hãy Quay Về Chánh Pháp

Nhiều người theo đạo Phật vẫn tin rằng Đức Phật là một vị thần linh có quyền năng cứu độ muôn loài. Trong kinh điển có nói Ngài cứu độ “tam thiên đại thiên thế giới”, nên người đời thường nghĩ rằng chỉ cần thành tâm cầu nguyện, Phật sẽ ban cho phước lành, tài lộc, sức khỏe, con cái thành đạt, gia đình yên ấm, và sau khi chết sẽ được rước về cõi Tịnh độ.

Chính từ niềm tin này mà ở khắp nơi, ta thấy chùa chiền nguy nga, tượng Phật lớn lao, hương khói nghi ngút — nhưng phần lớn là khói của những ước vọng thế gian, không phải là khói của trí tuệ.

Đáng tiếc thay, quan niệm ấy đã ăn sâu vào tâm thức nhiều Phật tử qua bao đời. Họ kính Phật, nhưng không hiểu Pháp. Họ cầu nguyện, nhưng không chịu học đạo. Và như vậy, họ đã vô tình đi lạc khỏi con đường mà chính Đức Phật đã chỉ ra — con đường của Giác ngộ và Giải thoát.

Vậy chúng ta phải cần hiểu Phật là ai?

Theo kinh điển, có hai cách hiểu về Đức Phật:

Theo quan điểm Nhị Thừa, Phật được xem như một bậc thần linh có quyền ban phước, cứu khổ và bảo hộ chúng sinh.

Theo quan điểm Nhất Thừa, Phật không phải là một vị thần, mà là tình trạng Giác ngộ, là Pháp thân thanh tịnh mà ai cũng có thể đạt được. Đức Thích Ca đã từng dạy:

“Ta là Phật đã thành, chúng sinh là Phật sẽ thành.”

Điều đó có nghĩa là mỗi người đều có khả năng thành Phật, nếu đi đúng con đường mà Ngài đã đi qua — con đường Chánh Pháp. Trong quá khứ, nhiều người tu theo lời Phật dạy đã chứng đắc thành các vị A-la-hán, Bồ Tát, thậm chí thành Phật. Hiện tại, nếu người tu hành ngày nay được hướng dẫn đúng theo Chánh Pháp, thì cũng có thể đạt đến giải thoát như vậy. Tuy nhiên phật tử ngày nay khi đến các chùa đều không đựoc học giáo pháp của đạo Phật mà chỉ tin theo lời giảng của các vị thầy trụ trì nên mới có sự sai lầm về đạo Phật.

Chánh Pháp là con đường duy nhất để chúng sinh thoát khổ. Đạo Phật không phải là một tôn giáo để cầu xin, mà là con đường thực hành để tự giải thoát. Giải thoát ấy là thoát khỏi vòng sinh – lão – bệnh – tử, thoát khỏi khổ đau của vô minh, tham ái và chấp ngã. Đức Phật chưa bao giờ hứa sẽ cứu ai ra khỏi khổ đau nếu họ không tự tu tập. Ngài là một tấm gương là người chỉ đường, còn đi hay không là việc của mỗi người.

Trong kinh Vị Tằng Hữu Thuyết Nhân Duyên, Đức Phật từng nhắc nhở La Hầu La  trong buổi thuyết giản La Hầu La đã lơ đãng vì cho rằng mình còn nhỏ chờ đến khi lớn hơn cho rằng tâm trí còn non nớt thì Phật đã nói "muôn vật vô thừong thân người khó giữ được thì người có thể giữ đựoc mạng người đến lớn không?". La hầu la trả lời " thân con đây không giữ được nhưng Phật há chẳng giữ được mạng con sao". Phật bảo " này la vân mạng ta còn không giữ được thì giữ được mạng người sao"

Câu nói ấy cho thấy định luật vô thường không chừa một ai – kể cả Phật. Ngài không cứu chúng ta khỏi vô thường, mà chỉ dạy chúng ta cách sống tỉnh thức giữa vô thường.

Cõi Đông phương, Tây phương hay Tịnh độ không nằm ở đâu xa. Đó là cõi tâm khi ta đã diệt trừ được tham – sân – si, thanh lọc được những ô nhiễm trong lòng.

Đạo Phật dạy nhân và quả. Nếu ta chỉ cầu xin mà không gieo nhân lành, thì làm sao gặt được quả tốt? Việc cầu nguyện mà không hiểu nhân quả chẳng khác nào đi vào tà kiến.

Vì thế, Đức Phật đã dạy bốn nguyên tắc căn bản để nương tựa:

“Y Pháp bất y nhân,

Y nghĩa bất y ngữ,

Y liễu nghĩa kinh bất y vị liễu nghĩa kinh,

Y trí bất y thức.”

Trong đó, “y kinh liễu nghĩa, bất y kinh vị liễu nghĩa” có nghĩa là phải dựa vào những lời Phật dạy rõ ràng, trọn vẹn về con đường giải thoát, chứ không chấp vào những phương tiện. Nếu chấp sai, ta sẽ biến đạo Phật từ Nhất Thừa thành Nhị Thừa – chỉ biết cầu xin, không biết tu tập.

Trong Kinh Pháp Hoa, Đức Phật ví những người chỉ biết cầu xin là “kẻ cùng tử” – tức là người nghèo trong tinh thần, không biết mình vốn có kho báu trí tuệ bên trong.

"Tự mình thắp đuốc mà đi" là một câu  nói kinh điển của đưc Phật khi ngài còn tại thế. Người con Phật chân chánh phải biết tinh tấn học Pháp, hành Pháp. Đức Phật chỉ là người chỉ đường. Con đường đã sẵn, ánh sáng đã có, chỉ cần ta bước đi. Nếu không chịu bước, ta mãi mãi chỉ đứng trước tượng Phật mà cầu xin điều Phật chưa từng hứa ban.

Phật không ở trên cao,

Cũng chẳng ngoài ta, ngoài người.

Khi tâm sáng,

Mọi khổ đau đều tan như sương sớm.

Hãy quay về với Chánh Pháp –

Con đường duy nhất đưa ta trở về chính mình.

Đức Phật đã để lại ánh sáng, nhưng ngọn đèn phải do chính ta cầm. Nếu chỉ đứng khấn trước tượng Phật mà không chịu học Pháp, hành Pháp, ta sẽ mãi mãi dừng ở bên ngoài cửa đạo phật. Giác ngộ không đến từ niềm tin mù quáng, mà đến từ hiểu biết và thực hành đúng Chánh Pháp.

Đó mới là con đường duy nhất – con đường mà Đức Phật đã đi, và Ngài muốn chúng ta đi.