“Kẻ thù lớn nhất của đời người không phải kẻ đứng trước mặt, mà là bóng tối âm thầm trú ngụ trong chính tâm mình.”
Bài viết này dựa trên lời dạy của Đức Đạt Lai Lạt Ma về đời sống đạo hạnh của người cư sĩ. Ngài chỉ ra rằng có những thứ hủy hoại đời ta không phải bằng tiếng nổ lớn, mà bằng sự âm thầm, kiên nhẫn, mỗi ngày một chút.
Đó không phải là kẻ thù bên ngoài. Đó là những cơn giận, những nỗi bất an, những lớp nhận thức sai lầm mà ta tích lũy suốt cả đời. Ta lầm tưởng đó là “tính cách của mình”, nhưng thật ra đó là độc tố tinh thần khiến ta khổ mãi.
1. Giận không chỉ là cảm xúc – nó là bóng dáng của bản ngã
Thí dụ khi – Bạn nói một câu thật lòng, nhưng người khác không phản hồi theo ý bạn → bạn khó chịu.
– Bạn góp ý nhẹ nhàng, nhưng người kia không đồng ý → tự ái nổi lên. Không phải sự việc sai. Mà vì cái tôi không được thỏa mãn.
Giống như người đang lái xe, chỉ cần ai đó bấm còi hơi lớn là ta “nổi nóng”.
Không phải tiếng còi làm ta mất bình tĩnh, mà vì bản ngã bên trong không muốn bị “xúc phạm”.
Đức Đạt Lai Lạt Ma nói rằng "Người có trí tuệ nhìn cơn giận như đám mây lướt qua. Người vô minh ôm đám mây đó lại và xem nó là “tôi”".
2. Giận dữ là kẻ thù ngầm – phá hoại từ bên trong. Thí dụ đời thuờng như
– Một buổi sáng bạn cáu gắt vì kẹt xe → tâm trạng xấu cả ngày → về nhà dễ quát con, nặng lời với bạn đời.
– Bạn bực một chuyện nhỏ ở công ty → im lặng tích lại → bùng nổ ở chuyện rất nhỏ ngày hôm sau.
Cơn giận không phá hủy ngay lập tức. Nó phá từ từ đánh mất khả năng tập trung, sự tỉnh táo, rồi lan đến các mối quan hệ.Không ai làm bạn tổn thương bằng cơn giận mà bạn nuôi dưỡng mỗi ngày.
3. Giận không đến từ sự việc – nó đến từ tâm ta thí dụ như :
– Hai người cùng nghe một câu nói góp ý. Một người bình tĩnh, một người nổi nóng.
→ Cùng một sự việc, nhưng hai tâm khác nhau tạo ra hai phản ứng.
– Khi trong lòng bạn đang bất ổn, chỉ một câu đùa nhẹ cũng khiến bạn khó chịu.
Nhưng khi tâm bình an, chuyện nặng cũng hóa nhẹ. Điều đó chứng tỏ rằng sự việc không tạo ra cơn giận – tâm trạng bên trong mới tạo ra.
4- Giận là lớp bụi che phủ trí tuệ
Trong khoảnh khắc cơn giận xuất hiện, trí tuệ liền rời khỏi ta. Ta không còn thấy sự việc như nó đang là,mà chỉ thấy phiên bản méo mó do cơn giận tạo ra.
Một câu nói trung tính,nhưng khi ta đang giận,nó trở thành mũi dao đâm vào tự ái. Cơn giận không làm hoàn cảnh xấu đi, nhưng nó luôn làm tâm ta tối lại.
– Khi giận con cái, ta thường nói: “Con lúc nào cũng hư!”
Nhưng đó là một khái quát sai — chỉ vì ta đang mất trí tuệ trong khoảnh khắc.
– Khi giận bạn đời, ta nhớ hết mọi lỗi lầm trong quá khứ → chỉ để chứng minh rằng mình đúng, người kia sai.
Cơn giận làm ta không thấy sự thật, mà chỉ thấy phiên bản sự thật bị nhuộm màu cảm xúc.
Giống như tấm gương dính bụi. Chỉ cần lau nhẹ, hình ảnh lại trong trẻo. Cũng vậy, chỉ cần một hơi thở chánh niệm, cơn giận tan biến — trí tuệ lại hien lộ.
Lam sao để không bị cơn giận dắt đi?
– Trước khi nói điều gì khi bực bội, hãy thở một hơi thật sâu.
– Khi người khác cư xử khó chịu, hãy tự hỏi:
“Họ đang khổ ở đâu mà phải hành xử như vậy?”
– Khi không thể giải thích, hãy im lặng từ bi thay vì cố gắng chứng minh mình đúng.
– Khi ai đó lỡ lời, hãy nhớ rằng:
có những nỗi đau họ không nói ra.
Khi ta nhìn nhau bằng tâm từ, cơn giận không còn đất sống.Nó đến rồi đi như gió thoảng, trả lại cho ta sự bình an của người hiểu chính mình.
Nói tóm lại
Mọi sự bên ngoài chỉ là duyên, không phải gốc. Cơn giận phát khởi từ tâm chưa được hiểu chính mình.Vì ta chưa bao giờ nhìn sâu vào tâm, nên khi có điều bất như ý đến, ta phản ứng ngay lập tức.
Ta tưởng giận là do hoàn cảnh, nhưng thật ra hoàn cảnh chỉ là cái cớ, cơn giận vốn có sẵn trong ta từ lâu.Người có trí không đi tìm lý do để giận, Chỉ nhìn cơn giận như đám mây thoáng qua và hiểu cơn giận này từ lâu ta đã nuôi nó trong tâm.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét