4 Loại Người Trong Thế Gian Này

 

Thiền Sư Goenka, trong một buổi thuyết giảng, đã nhắc lại lời Đức Phật:

“Ta thấy có bốn loại người trong thế gian này: Loại thứ nhất đi từ bóng tối vào bóng tối. Loại thứ hai đi từ ánh sáng vào bóng tối. Loại thứ ba đi từ bóng tối ra ánh sáng. Và loại thứ tư đi từ ánh sáng đến ánh sáng.”

Lời dạy này không khó hiểu, nhưng rất sâu sắc. Ngài Goenka giải thích thêm về từng loại người và giúp chúng ta nhận ra hành trình của chính mình qua các trạng thái này.

1. Từ bóng tối vào bóng tối:

Đây là những người có cuộc sống đầy rẫy khổ đau – về sức khỏe, tài chính, gia đình, hay xã hội. Họ cảm nhận cuộc đời như chìm trong bóng tối không lối thoát, nhưng thay vì tìm cách chuyển hóa, họ lại tiếp tục tạo thêm giận dữ, thù hận và ác ý.

Người này đổ lỗi cho người khác hoặc hoàn cảnh, không nhận ra rằng đau khổ là kết quả của nghiệp xấu từ quá khứ. Thay vì học cách buông bỏ, họ tiếp tục gieo mầm hận thù, dẫn đến tương lai cũng đầy đau khổ. Người này đi từ bóng tối của hiện tại đến bóng tối của tương lai.

2. Từ ánh sáng vào bóng tối:

Người này hiện tại đang sống trong ánh sáng, có được hạnh phúc nhờ sự giàu có, sức khỏe, và uy tín xã hội. Tuy nhiên, vì thiếu trí tuệ, họ trở nên kiêu ngạo, xem thường những người kém hơn mình. Họ không nhận ra rằng những gì họ có chỉ là kết quả của nghiệp tốt trong quá khứ, và nếu tiếp tục sống trong sự ích kỷ, khinh miệt, họ sẽ dần dẫn bản thân vào bóng tối.

Sự kiêu ngạo, thù hận mà họ gieo trồng sẽ mang lại khổ đau trong tương lai. Người này đang đi từ ánh sáng hiện tại đến bóng tối của tương lai.

3. Từ bóng tối ra ánh sáng:

Người này hiện tại đang sống trong khó khăn, bóng tối bao quanh, nhưng nhờ có trí tuệ và sự nhận thức, họ hiểu rằng khổ đau hiện tại là do nghiệp xấu từ quá khứ. Thay vì đổ lỗi hay sân hận, họ tạo ra lòng từ bi và sự thấu hiểu cho những người gây đau khổ cho mình.

Họ gieo mầm yêu thương, lòng từ bi, và biết rằng tương lai sẽ tốt đẹp hơn. Dù hiện tại là bóng tối, nhưng họ đang hướng đến ánh sáng trong tương lai.

4. Từ ánh sáng đến ánh sáng:

Người này hiện tại sống trong ánh sáng, tràn đầy hạnh phúc và thịnh vượng. Tuy nhiên, họ nhận thức rõ rằng những điều tốt đẹp này không tồn tại mãi mãi. Với trí tuệ, họ biết rằng mình phải tận dụng những điều kiện hiện tại để giúp đỡ người khác, gieo mầm thiện lành cho xã hội.

Người này luôn sống với tình thương, lòng từ bi, và tất cả hành động của họ đều nhằm mang lại lợi ích cho người khác. Họ tiếp tục từ ánh sáng của hiện tại tiến đến ánh sáng của tương lai.

Kết luận:

Chúng ta không nên đi theo con đường của người thứ nhất hay thứ hai. Thay vào đó, hãy hướng đến con đường của người thứ ba hoặc thứ tư. Dù hoàn cảnh hiện tại là khổ đau hay hạnh phúc, chúng ta cần phải phát triển ánh sáng bên trong mình và không tạo thêm nghiệp xấu cho tương lai.

Đây là bài học mà Vipassana dạy chúng ta: Làm chủ hiện tại, xây dựng cuộc sống dựa trên lòng từ bi và hành động thiện lành.

Đây cũng là những lời giảng của các bậc thầy về giáo lý đạo Phật như sư Toại Khanh, thầy Huyền Diệu dưới mô thức khác nhưng cũng rất rỏ ý nghĩa của bốn loại người trên thế gian.