Bí Quyết Sống Tích Cực

Bài viết này được viết lại qua bài pháp thoại của sư Minh Niệm

Thiền sư Quy Sơn có một câu nói rất sâu sắc:

“Thân hữu lương bằng, tuy bất thấp y, thời thời hữu dụng.”

Nghĩa là: gần gũi với bạn lành, tuy áo không ướt ngay, nhưng từng chút một năng lượng lành ấy sẽ thấm dần vào mình. Cũng giống như khi ta đi trong sương, áo không ướt liền như khi gặp mưa, nhưng đi đến cuối đường thì sương đã thấm đầy.

Ngược lại, nếu ta sống gần những người mang năng lượng tiêu cực, thì từ từ, tâm mình cũng sẽ bị ảnh hưởng theo. Dân gian ta có câu: “Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng” – chính là ý nghĩa đó.

Trong tác phẩm Cửa Tùng Đôi Cánh Gài của thiền sư Nhất Hạnh, hình ảnh chàng dũng sĩ ban đầu mang trong mình lý tưởng cao đẹp và một trái tim rực lửa. Nhưng khi ở lâu trong môi trường xấu, tiếp xúc với năng lượng độc hại, dần dần chàng cũng bị biến dạng và thất bại cho dù chàng đã có sự hổ trợ của "Trảm yêu kiếm" và "mê ngộ cảnh".

Thoạt đầu, sức mạnh nội tâm của ta có thể giúp ta vượt qua nghịch cảnh. Nhưng nếu không biết nuôi dưỡng nội lực, không giữ sự quân bình, thì năng lượng xấu quanh ta sẽ dần lấn át. Càng cho đi mà không biết tự bồi dưỡng, ta sẽ càng dễ kiệt quệ. Vì vậy, vấn đề không chỉ là mình giúp được ai, mà còn là mình đang sống trong môi trường nào, mình tiếp xúc với ai.

Ngày nay, thông tin tiêu cực, chiến tranh, dịch bệnh, thiên tai… tràn ngập khắp nơi. Nếu ta không có khả năng tự bảo hộ và nuôi dưỡng năng lượng lành, tâm mình sẽ dễ bị cuốn vào vòng xoáy bất an. Thiền Vipassana dạy ta luôn quay về quan sát tâm: xem mình có phiền não không, có bất an không – dù là đang ngồi thiền hay đi thiền hành. Đó chính là cách giữ sự tỉnh thức và bình an giữa dòng đời đầy biến động. Nhiều Phật tử khi đến chùa chỉ mong gặp thầy trụ trì, chụp hình, trò chuyện. Nếu không gặp, họ cảm thấy buồn và bất an. Nhưng thực ra, tu tập là nhìn vào bên trong, là chăn dắt tâm mình như chăn dắt trâu. Đó mới chính là thiền.

Để có cuộc sống tích cực không phải chỉ là “lạc quan suông”. Đó là một phong cách sống lành mạnh, biết tìm và nuôi dưỡng những điều tốt đẹp, biết chấp nhận khổ đau nhưng không bị nó chi phối. Đó là một hệ thống tư duy và hành động giúp ta giữ tâm sáng, lòng an và cuộc sống đầy chất lượng.

Làm Thế Nào Để Duy Trì Sống Tích Cực?

Chọn bạn lành – nuôi dưỡng môi trường tốt

Chủ động kết giao, sinh hoạt với những người có năng lượng lành mạnh, tích cực.

Hạn chế tiếp xúc, tranh cãi hoặc bị cuốn vào những nguồn năng lượng xấu (tin tức tiêu cực, môi trường độc hại, người hay than trách…).

Nuôi dưỡng nội lực hằng ngày

Dành ít nhất 10–15 phút cho thiền hoặc hít thở chánh niệm.

Tập thể dục nhẹ, đi bộ trong thiên nhiên, hoặc đơn giản là ngồi yên, uống trà trong tỉnh thức.

Đọc sách, nghe pháp thoại, học điều mới để bồi đắp trí tuệ.

Thực tập biết ơn và hoan hỷ

Mỗi ngày ghi nhận ít nhất 3 điều khiến mình biết ơn.

Tập nhìn thấy niềm vui trong những việc nhỏ: một nụ cười, một buổi sáng trong lành, một tách trà ấm.

Chấp nhận khổ đau, không chống cự

Khi gặp nghịch cảnh, thay vì than trách, hãy thầm nhắc: “Đây cũng là một phần của đời sống.”

Biết chấp nhận giúp ta giữ tâm bình an, không bị cuốn vào vòng xoáy tiêu cực.

Một lời khích lệ, một hành động nhỏ giúp người khác – cũng là cách nuôi dưỡng năng lượng tích cực trong chính mình.

Khi ta đem lại niềm vui cho người khác, lòng mình cũng trở nên nhẹ nhàng và rộng mở.

Giữ sự tỉnh thức giữa dòng đời

Bất cứ lúc nào cũng có thể quay về quan sát: “Bây giờ tâm mình đang thế nào? Có phiền não không? Có an lạc không?”

Đó là “chăn dắt tâm mình” – điều cốt lõi trong thiền tập.

Nói tóm lại 

Muốn giữ được đời sống tích cực, ta không cần tìm gì xa xôi. Chỉ cần biết chọn bạn lành, giữ cho mình một môi trường trong sáng, thì năng lượng tốt sẽ thấm vào như sương thấm áo. Mỗi ngày, ta tập ngồi yên thở nhẹ, uống một tách trà trong chánh niệm, hoặc bước vài bước thong dong ngoài sân. Biết ơn một điều nhỏ, mỉm cười trước một điều bình thường, cũng là cách nuôi dưỡng niềm vui. Khi gặp khổ đau, thay vì chống cự, ta chỉ lặng lẽ thừa nhận: “Đây cũng là một phần của đời sống.” Rồi tâm lại nhẹ đi. Và quan trọng nhất, ta phải tập giữ đươc thói quen này, ta tập nhìn vào bên trong, xem tâm mình đang sáng hay tối, an hay bất an thì lúc nào cuộc sống cho dù có bao nhiêu biến động vẫn không ảnh hưởng đến đời sống của chúng ta.