Thứ Sáu, 4 tháng 10, 2024

Khái niệm về "Buông Bỏ " trong đạo Phật


Như chúng ta đã hiểu một chút về khái niệm của sự vô minh trong Tứ Diệu Đế, chính là phát sinh sáu khuynh hướng: ham muốn, sân hận, u mê, phân tán, si mê, và tỉnh thức. Những khuynh hướng này dẫn đến hai lối sống: đời sống bất thiện và đời sống thiện.

Sống Bất Thiện:

Sống bất thiện là gì? thí dụ là có hai người đều bất thiện và thiếu tu tập, nhưng một người luôn sống trong bất mãn (sân hận, si mê, phiền não, xung đột), và người kia sống trong sự chấp trước, luôn tìm kiếm, đuổi theo, tích lũy. Sống bất thiện của hai người này có hai hình thức chính: một là bất mãn chiếm ưu thế, và hai là chấp trước và tích lũy là trọng tâm. Cả hai đều là dạng sống bất thiện.

Sống Thiện là gì : Sống thiện cũng có hai con đường: hướng nội và hướng ngoại.


Sống thiện hướng nội là thực hiện các hành động tốt và nuôi dưỡng đức hạnh, nhưng với mục tiêu hưởng lợi ích như sống lâu, khỏe mạnh, sắc đẹp, trí tuệ, và danh vọng trong những kiếp sau. Đây là thiện, nhưng vẫn bị ràng buộc bởi sự ham muốn lợi ích cá nhân. Điều này được gọi là tu thiện hướng nội, vì nó nhắm đến mang lại lợi ích cho bản thân.

Sống thiện hướng ngoại thì khác, đó là thực hiện các hành động thiện không phải để tái sinh hay hưởng lợi ích cá nhân, mà để giảm bớt sự chấp trước và ham muốn. Người sống thiện hướng ngoại là bố thí không phải để trở nên giàu có, mà là để mài mòn tính keo kiệt và sở hữu bên trong. Mục tiêu là nới lỏng cái tôi—cảm giác về "tôi" và "của tôi" chính là  buông bỏ sự chấp trước.

Đức Phật dạy rằng có bốn loại bố thí:

Bố thí để cầu phước,

Bố thí vì thói quen,

Bố thí vì áp lực xã hội, và bố thí để luyện tâm và mài mòn phiền não.

Chúng ta đã trải qua vô số kiếp sống trong việc tích lũy và nhận lãnh, vì vậy học cách buông bỏ là một thực hành sâu sắc và cần thiết.

Khái Niệm Buông Bỏ như thế nào?

Khi chúng ta nắm giữ, những gì chúng ta nhận được chỉ là những gì đôi tay hoặc cánh tay chúng ta có thể ôm lấy. Nhưng nếu chúng ta sống với tâm lý bám chặt và giữ lại, những kiếp sau của chúng ta sẽ bị đánh dấu bởi sự thiếu thốn, khan hiếm. Ngược lại, khi chúng ta buông bỏ, chúng ta mở rộng cánh cửa đến với sự sung túc.

Phước đức thực sự đến từ việc thực hành với tấm lòng vô biên, không bị giới hạn bởi sự ham muốn danh vọng hay lợi ích cá nhân. Khi chúng ta bố thí, chúng ta nên làm vì lợi ích của người khác, không phải cho bản thân. Bố thí với tấm lòng vô biên sẽ dẫn đến kết quả vô biên. Khi chúng ta bố thí mà không mong đợi những phần thưởng nhỏ, ngay lập tức, chúng ta đang chuẩn bị cho những lợi ích lớn hơn, lâu dài hơn. Chẳng hạn như chúng ta đang xây dựng một kiếp sau sung túc và hạnh phúc 

Cạm Bẫy Của Tư Duy Hẹp Hòi:

Ngược lại, khi chúng ta hành động với tư duy của một "người buôn bán nhỏ", chúng ta tự giới hạn mình. Hãy tưởng tượng một người chủ tiệm cố gắng bán hàng hóa kém chất lượng và sử dụng mánh khóe để bán được hàng. Tâm lý này, chỉ quan tâm đến lợi nhuận nhỏ, hạn chế sự phát triển của một người. Một nền kinh tế thực sự thành công, hoặc sự tu tập tâm linh, đòi hỏi một tầm nhìn rộng hơn, giống như những người ở phương Tây coi trọng danh tiếng hơn là lợi ích ngắn hạn.

Cũng vậy trong việc tu tập tâm linh. Khi chúng ta bố thí, giữ giới, và thiền định với tâm lý chỉ tập trung vào việc đạt được lợi ích cá nhân, kết quả sẽ nhỏ bé. Tuy nhiên, khi chúng ta thực hành với trái tim rộng mở, không bị ràng buộc bởi ham muốn, phước đức sẽ to lớn và lan tỏa.

Chìa Khóa của Sự Buông Bỏ:

Trong hành trình tìm kiếm sự an lạc và hạnh phúc, việc học cách buông bỏ đóng vai trò là chìa khóa quan trọng. Buông bỏ không chỉ giúp tâm hồn ta trở nên nhẹ nhàng, thanh thản mà còn mở ra không gian cho những niềm vui và sự bình yên mới. Khi ta buông bỏ được những áp lực, thể diện, quá khứ, và những suy nghĩ tiêu cực, ta tạo điều kiện cho bản thân mình phát triển và đón nhận những khả năng mới. Buông bỏ cũng là một hình thức của sự tự do, giải phóng ta khỏi những ràng buộc không cần thiết, giúp ta sống thực với chính mình và thế giới xung quanh. Nếu chúng ta chỉ tu tập để đạt được, đôi tay chúng ta vẫn đóng lại, liên tục nắm giữ.


Bạn hảy nhìn con khỉ , nó sẽ không thể nhảy sang nhánh cây mới nếu không buông bỏ nhánh cây cũ.


Thiên Lan biên soạn theo bài giảng của sư Toại Khanh


Các bạn có thể vào trang web của sư để đọc nguyên văn của bài giảng

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Lời dạy của Đức Phật về hôn nhân – Hiểu để sống trọn vẹn

Trong giáo lý Phật giáo, hôn nhân không bị bác bỏ hay xem thường. Đức Phật không lên án đời sống gia đình, nhưng Ngài nhấn mạnh rằng hôn nhâ...