Trước khi thực hành lòng quan tâm hay bất kỳ pháp thiền nào, điều đầu tiên chúng ta cần làm là làm dịu những dòng suy nghĩ lan man trong tâm. Những suy nghĩ này giống như một chuỗi "blah blah blah" không dứt – là tiếng nói không ngừng trong đầu chúng ta. Một trong những cách đơn giản và hiệu quả nhất để đối trị điều này là tập trung vào hơi thở.
Thiền hơi thở là một phương pháp truyền thống có mặt trong cả hai truyền thống Phật giáo Nguyên thủy (Theravāda) và Đại thừa. Trong thiền Vipassanā, hơi thở được xem là đối tượng trọng tâm để giúp tâm ổn định và quan sát thực tại. Còn trong các truyền thống Đại thừa, hơi thở đặc biệt hữu ích cho những ai có tâm trí quá năng động, suy nghĩ liên tục.
Bạn có thể tự trải nghiệm điều này: Dù đang cố gắng chú ý vào hơi thở, bạn vẫn nghe tâm trí thì thầm điều gì đó – một bài hát, một ký ức, một kế hoạch... Điều này hoàn toàn bình thường. Mỗi lần như vậy, bạn chỉ cần nhẹ nhàng đưa sự chú ý quay về với hơi thở – đó chính là thực hành.
Sau đây là những phương pháp giúp tĩnh tâm
Nếu chỉ theo dõi hơi thở chưa đủ, bạn có thể thử một vài phương pháp khác:
Trì tụng thần chú (Mantra): Đây là cách thực hành trong Mật tông, sử dụng năng lượng âm thanh để làm dịu tâm.
Phân tích trí tuệ: Dùng tâm trí để giải các bài toán, làm sudoku, hoặc phân tích một vấn đề giúp chuyển hướng sự chú ý.
Quán tưởng ánh sáng: Khi cảm thấy mệt mỏi, bạn có thể quán tưởng một luồng ánh sáng rực rỡ chiếu sáng từ trên cao. Điều này giúp tăng năng lượng và làm tâm trí tỉnh táo hơn.
Tùy vào hoàn cảnh và cơ địa tâm lý, mỗi người sẽ phù hợp với một phương pháp khác nhau. Điều quan trọng là linh hoạt, đừng ép mình. Nếu một cách không hiệu quả, hãy thử cách khác – thiền không phải là sự gượng ép, mà là sự khám phá.
Khi tâm đã lắng dịu phần nào, bạn có thể thực hành khơi dậy lòng quan tâm chân thành đến người khác. Đây là nền tảng của từ bi và hiểu biết.
Cách thực hành như sau:
Hãy nhìn vào một người (hoặc tưởng tượng một người trong tâm trí bạn).
Nhẹ nhàng nhắc tâm mình những điều sau:
“Bạn là một con người, và bạn có cảm xúc.”
“Cảm xúc của bạn cũng sâu sắc và thực như cảm xúc của tôi.”
“Tâm trạng của bạn ảnh hưởng đến cách chúng ta giao tiếp – cũng như tâm trạng của tôi ảnh hưởng đến điều đó.”
“Tôi sẽ không dựng chuyện hay phán xét bạn trong tâm trí.”
“Tôi biết cách tôi cư xử và lời tôi nói ra sẽ ảnh hưởng đến cảm xúc của bạn.”
“Vì tôi mong bạn hiểu và quan tâm đến tôi, nên tôi cũng sẽ quan tâm đến bạn.”
“Tôi quan tâm đến cảm xúc của bạn.”
Sau khi nhẩm lại những lời này trong lòng, hãy quay mặt đi hoặc nhìn xuống, để cảm xúc lắng dịu và kết nối đó được ổn định trong tâm.
Lòng quan tâm không chỉ là cảm xúc, mà là một kỹ năng có thể được nuôi dưỡng. Mỗi ngày, chúng ta có thể bắt đầu bằng việc lắng dịu tâm trí – dù chỉ vài phút – rồi mở lòng mình ra với người khác như chính mình: một con người có cảm xúc, biết đau, biết vui, và cần được hiểu.
Đó là nền tảng của từ bi, của trí tuệ và của đời sống tâm linh đích thực.
Thiền ngữ để học tập
“Thấy người là thấy mình, hiểu người là hiểu mình.”
“Lắng nghe một hơi thở, mở ra một trái tim.”
“Tâm an thì lòng quan tâm cũng sâu lắng.”
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét